[مسائلى در رضاع]
سوال 1 :
- زنى به علّت ندانستن مسأله در حدود چهار ماه به نوه دخترى خود شير داده است حکم اين مسأله چگونه است؟
جواب:
- اگر مادر زن به نوه خود که از شوهر [فعلى] دختر او است با شرائط شير دهد نکاح دختر و شوهرش باطل مى‌شود، و بر هم حرام ابدى مى‌شوند.
سوال 2 :
- اگر زن شوهر دارى پسر بچّه‌اى را شير غير از زايمان بدهد، در صورتى که آن پسر بچّه به اندازه محرم شدن شير آن زن را بخورد، آيا به اين زن محرم است يا خير؟
جواب:
- شير اگر از غير ولادت باشد موجب نشر حرمت نمى‌شود.
سوال 3 :
- در موضوع رضاع اگر بعد از برادر و خواهر رضاعى، أولادى به ثمر برسد آيا ممکن است با هم ازدواج کنند؟
استفتاءات، ج3، ص: 222
استفتاءات ج3 226 س 19 ..... ص : 226
جواب:
: اگر منظور اين است که مرضعه يا صاحب شير أولاد پيدا کرده‌اند حکم برادر و خواهر رضاعى را دارند، و نمى‌توانند با هم ازدواج کنند.
سوال 4 :
- اينجانب دخترى هستم شانزده ساله، قبل از من مادرم دخترى به دنيا آورده بود که اينک فوت کرده است، همزمان با تولّد آن دختر خاله‌ام پسرى به دنيا آورده بود که مادرم روزى دو مرتبه صبح و عصر به او شير داده است، ضمنا کودک در بين شيرى که مادرم به او داده غذاهاى ديگرى از قبيل شير مادرش و قنداب و غيره نيز مى‌خورده است، و آشنايان مى‌گفتند اين بچّه از وقتى که شير خاله‌اش را خورده کمى چاق شده است، آيا اين پسر به من محرم است يا خير؟
جواب:
- اگر بين 15 شير از مادر خود نيز شير مى‌خورده، و يک شبانه روز شير (که بين آن هيچ غذاى ديگر نخورده باشد) نخورده، و رشد بچّه مستند به شير خاله تنها نيست رضاع محرّم حاصل نشده است.
سوال 5 :
- آيا خويشاوندان نزديک مى‌توانند به بچّه شير بدهند؟ مثلا عمّه مى‌تواند به برادر زاده شير بدهد؟
جواب:
- حرمت تکليفى ندارد، لکن بايد أحکام رضاع مراعات شود که در رساله ذکر شده است.
استفتاءات، ج3، ص: 223
سوال 6 :
- در محرم شدن رضاعى (شيميائى و فيزيکى) چرا بچّه بايد شير را مستقيما از پستان مادر بخورد؟
جواب:
- حکم الهى است.
سوال 7 :
- در اکثر مناطق غرب، چنين است که مادر زن نوه دخترى خود را شير مى‌دهد (از جمله مادر همسر من به فرزندانم شير داده) مستدعى است نظر خود را در اين زمينه بيان فرمائيد.
جواب:
- اگر مادر همسر به فرزند شخص شير دهد و شرائطى که در رساله (براى شير دادنى که موجب حرمت مى‌شود) بيان شده موجود باشد همسر شخص بر او حرام مى‌شود.
سوال 8 :
- طبق مسأله 2472 توضيح المسائل "اگر زنى بچّه دختر خود را شير دهد آن دختر به شوهر خود حرام مى‌شود" اگر بر أثر بى اطّلاعى از مسأله تقريبا بيست بار شير داده، و بعد از اطّلاع از مسأله شير نداده چه حکمى دارد؟
جواب:
- حرام مى‌شود، مگر آنکه شرائط معتبره در شير دادن که در رساله هست موجود نباشد.
سوال 9 :
- اينجانب دختر عمّه‌اى دارم که مادرش شير زيادى به من داده ولى مدّت آن معلوم نيست، حال عدّه‌اى مى‌گويند با او ازدواج کن، با توجّه به اينکه من نسبت به او احساس خواهرى دارم، و هيچ احساس همسرى نمى‌کنم، آيا ازدواج کردن من با او صحيح است؟
جواب:
- اگر شرائط رضاع موجب نشر حرمت (که در رساله مذکور است) محرز نيست إشکال ندارد.
استفتاءات، ج3، ص: 224
سوال 10 :
- زن شيردهى يک پستان خود را به مدّت يک الى دو ماه به بچّه‌اى (که شير مادرش کم بوده، و يا در بعضى مواقع از خوردن شير مادر ممنوع بوده) اختصاص داده، به طورى که در بچّه توسّط شير زن مرضعه انبات لحم و عظم شده، آيا محرميّت حاصل مى‌شود؟
جواب:
- اگر شرائط ديگر موجود بوده محرميّت حاصل مى‌شود.
سوال 11 :
- من با خواهر رضاعى‌ام که دختر عمويم هست ازدواج کردم، ولى طبق گفته مادر و زن عمويم (مادر زن) در سه ماهگى به مدّت يک شب و دو روز از زن عمويم شير خورده‌ام، البتّه در بين اين مدّت غذاهاى ديگرى هم خورده‌ام، و حالا بنده داراى دو فرزند مى‌باشم، لطفا تکليف مرا روشن فرمائيد؟
جواب:
- اگر غذاى بچّه در آن يک شبانه روز منحصر به شير زن نبوده أحکام رضاع مترتّب نيست.
سوال 12 :
- پدر اينجانب چون در بدو تولّد از داشتن مادر محروم شده دايه‌اى او را شير داده که خود داراى دو پسر و چهار دختر بوده است، يکى از اين پسران که پدرم با او شير خورده مدّت دو سال است که فوت کرده ولى پسر ديگر هست مى‌خواهم بدانم اين پسر، عموى ما به حساب آمده و محرم است يا خير؟
جواب:
- در صورتى که صاحب شير يعنى شوهر زن شيرده پدر پسر ديگر هم باشد عموى شماست- از جهت رضاع- و از محارم است.
استفتاءات، ج3، ص: 225
سوال 13 :
- اگر شوهرى شير زن خود را بخورد آيا آن زن به او حرام مى‌شود؟
جواب:
- حرام نمى‌شود.
سوال 14 :
- من در سه ماهگى بودم که در جوار ما دخترى به دنيا آمد، بعد از يک ماه پدر بزرگ اين کودک دار فانى را وداع گفت، خبر فوت را طورى به مادر اين کودک دادند که منجر به بيمارى شديد و خشک شدن شير او شد، بچّه در أثر شير نخوردن از مادر مريض شد، به دکتر مراجعه کردند و دکتر معالج تشخيص داد که بايد از شير مادر استفاده کند، مادر اينجانب شيرش زياد بود و تصميم گرفت به کودک نامبرده شير بدهد (ولى نه از راه سينه بلکه از راه دوشيدن در ظرف) با توجّه به اينکه اين دختر تقريبا هشت ماه از شير مادر من تغذيه کرده است آيا إمکان دارد که بنده ايشان را به همسرى خويش در بياورم؟
جواب:
- مانع ندارد و رضاع موجب حرمت حاصل نشده است.
سوال 15 :
- اگر زنى از زائيدنش بيش از دو سال گذشته و شير او هم خشک شده، ولى بعد از گذشتن سه سال يا شش سال بر أثر مکيدن زيادى بچّه، شيرش به جوشش مى‌آيد؛ و از اين شير به دختر همسايه‌اش که تازه متولّد شده شير مى‌دهد، و اين شير تمام شرائط نشر حرمت را هم دارد، آيا آن دختر به شوهر شير دهنده حرام مى‌شود يا نه؟
جواب:
- اگر همان شير ولادت است در فرض مسأله حرمت ثابت مى‌شود، ولى اگر احراز نشود که شير مستند به شوهر است موجب حرمت نيست.
استفتاءات، ج3، ص: 226
سوال 16 :
- در رساله حضرت إمام در مسأله 2472 أحکام شير دادن است که "اگر زنى بچّه دختر خود را شير دهد آن دختر به شوهر خود حرام مى‌شود"، مادر من 23 سال پيش پنج يا شش مرتبه به دختر من- نوه دختريش- شير داده است و هم اکنون ما داراى چندين فرزند هستيم، تکليف من با شوهرم چگونه است؟
جواب:
- در فرض مرقوم که شرائط رضاع محرّم متحقق نشده حرمت حاصل نيست.
سوال 17 :
- من يک عمو دارم که با برادر بزرگم همشير بوده‌اند و عمويم از شير مادرم خورده و به او محرم شده، مى‌خواستم بدانم که دختر همين عمويم به من محرم است يا نه؟ و آيا من مى‌توانم با او (دختر عمويم) ازدواج کنم يا نه؟
جواب:
- چنانچه با شرائط شير خورده است نمى‌توانيد با دختر او ازدواج نمائيد.
سوال 18 :
- زنى به دختر برادر خود ده روز تمام شير داده است، اکنون برادر آن دختر به خواستگارى دختر آن زن (دختر عمّه‌اش) آمده، ازدواج اين دختر و پسر (پسر دائى و دختر عمّه) چه صورتى دارد؟
جواب:
- إشکال ندارد.
سوال 19 :
- طبق گفته مادر و زن عمويم من در سه ماهگى به مدّت يک شب و دو روز از زن عمويم شير خورده‌ام، البتّه در بين اين مدّتها چيزهاى ديگرى (به نام چهل گياه که با آب و شکر مخلوط مى‌کردند به اندازه نصف نعلبکى در صبح و نصف نعلبکى در شب، و نيز مقدارى از غذاهاى محلّى به اندازه يک قاشق غذا خورى
استفتاءات ج3 233 س: 8 ..... ص : 233
استفتاءات، ج3، ص: 227
دوبار در تمام مدّت فوق) نيز به من مى‌خورانده‌اند؛ آيا به اين ترتيب من به زن عمويم محرم مى‌شوم؟
جواب:
- اگر غذاى بچّه در آن يک شبانه روز منحصر به شير زن نبوده، أحکام رضاع مترتّب نيست.
سوال 20 :
- اگر خواهر مردى از يک زنى شير خورده باشد، آيا آن مرد مى‌تواند با دختر آن زن ازدواج نمايد؟ (ضمنا آن زن شير دهنده دختر دائى اين مرد است).
جواب:
- در فرض مرقوم نسبت محرميتى بين آن مرد و دختر آن زن شير دهنده متحقق نيست و ازدواج مانع ندارد.
سوال 21 :
- يک ماه قبل از اينکه من به دنيا بيايم دخترى در همسايگى ما به دنيا آمده، وقتى که من به دنيا آمدم مادرم به آن دختر با شرائط کامل شير داده و من و آن دختر خواهر و برادر رضاعى شده‌ايم، بعد از يک سال در خانواده آن دختر دخترى ديگر به دنيا آمده، حالا من و آن دختر دوّمى تصميم به ازدواج داريم. مى‌خواستم بدانم آيا من مى‌توانم با آن دختر ازدواج کنم يا نه؟
جواب:
- مانع ندارد.
سوال 22 :
-
سوال 1 :
- اگر مادر حسين از شيرى که به حسين مى‌دهد به زهرا هم بدهد تا صدق رضاع بکند، آيا حسين که برادر رضاعى زهرا است مى‌تواند با يکى از خواهرهاى زهرا ازدواج کند؟
جواب:
- مانع ندارد.
استفتاءات، ج3، ص: 228
سوال 2 :
- آيا يکى از برادران حسين مى‌تواند با يکى از خواهران زهرا ازدواج کند؟
جواب:
- مانع ندارد.
سوال 3 :
- آيا حسين مى‌تواند با نوه پسرى خاله‌اش (سهيلا) ازدواج کند؟ در حالى که با دختر خاله خويش محرم مى‌باشد (خواهر حسين و دختر خاله‌اش خواهر رضاعى مى‌باشند و هر دو از مادر حسين شير خورده‌اند).
جواب:
- بين پسر و دختر مشار إليهما در فرض مرقوم محرميّتى نيست و ازدواجشان إشکال ندارد.
سوال 23 :
- زنى دخترى را در أيّام رضاع مدّت چهار ماه به مظنّه قوىّ روزى يک مرتبه شير داده، و کودک بقيّه شبانه روز را به غذا و شير گاو و شير مادرش مى‌گذرانيده. آيا اين نحو شير دادن موجب نشر حرمت مى‌شود يا خير؟ و آيا شهادت آن زن که مورد وثوق مى‌باشد و مظنّه قوىّ دارد که همه روزه شير مى‌داده، مثبت مقدار مزبور هست يا خير؟ بالجمله ازدواج بين اين دختر با أولاد مرضعه مزبور صحيح است يا باطل؟
جواب:
- در فرض مزبور رضاع موجب نشر حرمت محقّق نشده و ازدواج مانع ندارد، و تا يقين به تحقّق رضاع با شرائط معتبر حاصل نشود حکم رضاع ثابت نمى‌شود.
سوال 24 :
- مادر کودکى پس از اينکه او را به دنيا آورده وفات نموده، و خاله کودک وى را نگهدارى نموده و شير داده، و پس از اينکه کودک به حدّ بلوغ
استفتاءات، ج3، ص: 229
رسيده دختر خود را به آن کودک (که خواهر زاده‌اش بوده) تزويج نموده تا ثروت و دارائى آنان نصيب ديگرى نشود، و فعلا مدّت چهار سال است که ايشان ازدواج نموده و زندگى زناشوئى دارند. آيا اين ازدواج از نظر شرع صحيح است يا خير؟ و آيا پسر، با آن دختر خواهر رضاعى نمى‌شود؟
جواب:
- اگر رضاع موجب نشر حرمت- به شرحى که در رساله مذکور است- متحقق شده ازدواج مزبور باطل است، و در صورت شکّ در آن، ازدواج محکوم به صحّت است.
سوال 25 :
- مردى زنش را در حالت حمل طلاق داد و او بعد از طلاق دخترى زائيد. والد، دختر مذکوره را در قبيله خود از شير يک زن تقريبا سه دفعه سيراب کرده و معلوم نيست که شرائط رضاع محقّق شده يا نه؛ آيا عقد بين دختر مذکور و پسر زنى که به اين دختر شير داده إشکال دارد؟
جواب:
- در فرض مرقوم محرميّت حاصل نيست، و ازدواج مانع ندارد.